🌷🌷🌷🙏දස සංඥා🌷🌷🌷🙏
ගිරිමානන්ද උපදේශය
“ගිරිමානන්ද සූත්‍රයෙන්” කයෙහි දුබලබව දුරු කර, සිතෙහි සහනය ඇති කර ගැනීමට දෙන උපදේශාර්ථය කුමක්ද?
වරක් දෙව්රම් වෙහෙරේදී ආනන්ද හිමියන් විසින් දැඩි ලෙස රෝගීව ගිලන්ව හිටි ගිරිමානන්ද තෙරුන් පිළිබඳව බුදුරදුන්ට සැලකර සිටිනු ලැබුවා. එවිට බුදුරදුහු අනිත්‍ය,අනාත්ම, අශුභ, ආදීනව, ප්‍රහාණ, විරාග, නිරෝධ,අනභිරත, සර්ව සංසාරයන්හි අනිත්‍ය හා ආනාපනාසති යන සංඥා අසා ගිරිමානන්ද මහණුන්ගේ රෝගාබාධ හේතු විසින් සන්සිඳෙන්නේය යැයි ආනන්ද හිමියන්ට කීහ. ඒ මෙසේය.
1. ආනන්දය, රූප වේදනා, සංඥා සංස්කාර,හා විඥානය යන පංචස්කන්දය අනිත්‍යවේ. එබැවින් ඊට ‘අනිත්‍ය සංඥා’ යැයි කියනු ලැබේ.
2. චක්‍ෂුස, රූප, ශ්‍රොතස, ශබ්ද, ඝ්‍රාණය, ගන්ධ, ජිහ්වා, රස, කය හා ධර්ම යන දස වැදෑරුම් අධ්‍යාත්මික බාහිර ආයතනයන්හි අනාත්මානුදර්ශීව වාසය කරයි මේවා “අනාත්මසංඥා’ වේ.
3. පාතලින් උඩ කෙස්මතුයෙන් යට සමහිම් කොට ඇති නානා ප්‍රකාර අශූචියෙන් පිරි මේ කය ප්‍රත්‍යවේක්‍ෂා කරන්නේය.මේ ශරීරයේ හිස කෙස් ය.රෝමය. නිය පොතුය, දත් ය. සම් ය. මාංසය , නහරය ඇටය, ඇට මිදුලුය, වකුගඩුය, හෘදය, අක්මාව, බඩ, දිවය, පපු කැණය, අතුනුය, අතුනුබහනය, පුරීෂය, පිත්ය. ශ්ලෙස්මාය, පුයාය,ලේය,සෝදියය,මේ දස්ය, කඳුළුය, වුරුණූ තෙල්ය,කෙලය මුකුනය හා මුය යන මේ කයෙහි අශූ®භානුදර්ශීව වාසය කරයි. එය ‘අශුභ සංඥා’ වේ.
4. මේ ශරීරයෙහි විවිධ ආබාධ හට ගනියි. චක්ඛූ (ඇස්) රෝග, සෝත (කන්) රෝග, ඝාණ (නාසයෙහි) රෝග, ජිව්හා, (දිවෙහි) රෝග සීස (හිසෙහි) රෝග, කණ්ණ (පිට කණෙහි) රෝග, මුඛ රෝග , දන්ත රෝග, කාස රෝග, ස්වාස රෝග, පීනස් රෝග, කෘෂ්ඨ රෝග, පිළිකා රෝග, පිත් රෝග, සෙම රෝග ක්‍ෂය රෝග, වාත රෝග, ඍතු විපර්යාස රෝග හා විෂම හැදීම රෝග ඒ අතර වේ.ශරීර දාහය ජරාපත් වීම වධ බන්ධන පරෝක්‍රම හා කර්ම විපාක ආබාධ ඊට ඇතුළත්ය. මේවාට ‘ආදීනව සංඥා’ යැයි කියනු ලැබේ.
5. උපන් ව්‍යාපාද විතර්ක නොඉවසයි දුරලයි, අනභාවයට යවයි. උපනුපන් ලමු අකුසල් දහම් නො ඉවසයි. මේ ‘ප්‍රහාණ සංඥා’ යි
6. සියලු සංස්කාරයන්ගේ යම්බඳුශමථයෙක් ස්වෝපධීන්ගේ දුරලීමක් තෘෂ්ණා ක්ෂයයෙක්, විරාගයෙක් හා නිර්වාණයෙක් වේ නම් හෙතෙම ශාන්තය, ප්‍රණීතය, මේ ‘විරාග සංඥා’ නම්වේ.
7. එසේම, සියලු සංස්කාරයන්ගේ යම්බඳු ශමථයෙක් (සමර්ථයෙක්) සවෝපධීන්ගේ දුරලීමෙක්, තෘෂ්ණා ක්ෂයයෙක්, විරාගයෙක්, නිරෝධයෙක්, නිර්වාණයෙක් වේ නම් ශාන්තය. ප්‍රණීතය, එය ‘ නිරෝධ සංඥා’යි
8. තවද තෘෂ්ණා – මාන දෘෂ්ටීහු වෙත් ද, කාමුපදානාදී උපාදානයෝ වෙත්ද, චිත්තාධිටඨාන සංඛ්‍යාත ශාශ්වත උච්ඡේද කෙනෙක් වෙත්ද අභිනිවෙස සංඛ්‍යාන අත්තානුදිට්ඨයෙක් වේද අනුසය සංඛ්‍යාත ථාමගත ක්ලේශයෝ වෙත්ද ඔවුන් දුරලීමෙන් දැඩිව නොගනිමින් නොඇලෙයි. මේ සර්ව ලෝකයෙහි ‘අනභිරත සංඥා”යි
9. මේ සස්නෙහි මහණ හැම ප්‍රත්‍යුත්පන්න ධර්මයන්ගෙන් පෙළෙයි. හිරිකෙරෙයි, පිළිකුල් කෙරෙයි.මේ සර්ව සංසාරයන්හි ‘අනිත්‍ය සංඥා’ වෙයි.
10. සිහියෙන් ආශ්වාස ප්‍රශ්වාස කිරීමෙන් ආනාපාන සතියට මඟ පෑදෙයි.
එමෙන්ම අනිත්‍යානුදර්ශී වූයෙම් ආශ්වාස ප්‍රශ්වාස කිරීමෙන් හික්මෙයි. විරාගානු දර්ශී වූයෙම් එසේ (ආශ්වාස ප්‍රශ්වාස, කිරීමෙන් හික්මෙයි. නිරෝධානු දර්ශි වූයෙම් එසේ කිරීමෙන් හික්මෙයි. ප්‍රතිනඞ සර්ගානුදර්ශී වූයෙම් එසේ (ආශ්වාස , ප්‍රශ්වාස) කිරීමෙන් නික්මෙයි. මේ ‘ආනාපානසති’ යැයි කියනු ලැබේ.(උපුටා ගන්න ලද්දකි)
